Verslag Flottieljetocht 2008 van Heech by de Mar

De deelnemers druppelden ‘s middags allemaal binnen en het werd gezellig druk op de haven. Bemanningen welke samengesteld waren leerden elkaar kennen en gingen gezamenlijk inkopen doen voor de komende dagen. ’s Avonds hadden we een bijeenkomst in restaurant ‘de Boeier’ in Heeg en voorafgaand koos bijna iedereen er voor om er ook te gaan eten. Het was er dan ook gezellig druk en iedereen wachtte de dingen die komen gingen met spanning af.
Jan Cees opende de bijeenkomst en deed een voorstelronde van de schepen met haar schippers en bemanningen. Vervolgens een verhaal over sluispassages van zoet naar zout, betonningssytemen en staken, het varen in flottielje en tips voor de veiligheid. Dit alles modern ondersteund middels een powerpointpresentatie via een beamer op een groot scherm.

Het weerbericht voor de komende dagen was prachtig met een stabiele Oostenwind rond 5 a 6 Bft. en temperaturen oplopend tot 17 a 18 graden.
Vanwege de stabiele oostenwind was het voorstel om de eerste dag binnendoor richting Lauwersoog te varen om dan met een mooie zeilwind het Wad af te zeilen via de eilanden Schiermonnikoog, Ameland en Terschelling en dan uiteindelijk via de sluis in Kornwerderzand weer naar binnen te varen.

Om 21.30 uur was de bijeenkomst afgelopen en was het voor velen een leerzame avond. Omdat het de volgende morgen om 08.00 palaver zou zijn vertrokken velen richting het schip waar een warme kooi op hen wachtte. Een groepje maakte het wat later en bleef gezellig nazitten.

Het weer was zonnig en fris, prachtig helder Nederlands weer.
Om 08.00 uur was iedereen klaar om af te varen en gingen in colonne op weg door Friesland via het Sneekermeer, de nieuwe route door Wartena, verder door Leeuwarden en Dokkum naar de eindbestemming Dokkumer Nieuwe Zijlen. Hier aangekomen om 19.00 uur bleek dat we helaas niet verder konden vanwege het ontbreken van sluis en brugbediening en kwamen we niet in Oostmahoorn.
Hoewel we het grootste gedeelte van de dag tegen de wind in moesten varen, hadden we op het Sneekermeer en voor Leeuwarden toch nog lekker kunnen zeilen.

Om 08.30 uur palaver, Jan Cees legde uit dat we zo snel mogelijk naar Lauwersoog moesten, omdat we vanwege de diepgang uiterlijk tot half twee de haven van Schiermonnikoog konden aanlopen. Als dat niet zou lukken zou het pas half tien ’s avonds met het volgende hoogwater worden.
Om kwart over negen gingen we in twee groepen door de sluis van Dokkumer Nieuwe Zijlen. Afspraak was dat we elkaar weer op Schiermonnikoog zouden treffen. Het weer was fris en bewolkt.
Met één rif in het grootzeil zeilden we met snelheden van 7,5 knoop prachtig over het Lauwersmeer. De wind was 5-6 Bft Oost. De sluis bij Lauwersoog ging erg snel, zodat we om half twaalf de waddenzee opvoeren. Het was inmiddels zonnig geworden en met perfect zicht voeren we in krap een uur naar de aanloopgeul naar Schier toe. De betonning ging over in staken en omdat de geul erg slingerde was deze helaas niet te bezeilen en gingen we verder op de motor.
Vlak voor de haveningang ontbraken aan stuurboord enkele staken en bij laagwater bleek dat de staken afgebroken waren en sommige schepen een nieuwe geul hadden proberen te maken.
De haven van Schier was mooi leeg zodat we genoeg ruimte hadden. Wel was de wind en stroming verraderlijk bij het afmeren maar iedereen hielp elkaar. Helaas had de Lemsteraak ‘Suydewinde’ een klein ongemak en verspeelden de kluiverboom tegen een steigerpaal.
De oude toiletwagens in de haven van Schier waren gelukkig verdwenen en onder het restaurant bevond zich nu een mooi nieuw toiletgebouw. Spijtig was wel dat het sanitair geen aparte ingang had en als het restaurant om 18.00 uur sloot kon je niet meer douchen of naar het toilet gaan.

Een stralende dag met een straffe oostenwind van 5 a 6 Bft.
Palaver om 10.00 uur en om 10.30 uur weg, dit was dan nog ruim een uur voor hoogwater. De havenuitgang uit en goed stuurboord gehouden, zoals we gisteren aan de droog liggende geul hadden kunnen zien. We volgden het stakenpaadje weer en direct bij de eerste ton hebben we zeil gezet. We voeren via de Paesensrede, het Smeriggat en de Holwerderbalg. Een fantastisch mooi stuk met branding vlak naast je en zeehonden op de plaat en in het water, heldere lucht; een wereld die heel, heel schoon is. Vervolgens naar het Pinkegat. Het Vollenhovense bolletje is ‘binnendoor’ over het Frieschewad gegaan en had een flink stuk kunnen afsteken. De wind was intussen aangetrokken tot een volle 6 Bft. We waren veel te vroeg op het verzamelpunt op het wantij bij ton 28, om kwart voor twee, zodat er nog minstens 1,5 meter water stond. Dus gingen alle schepen voor anker en was het afwachten en lunchen. De zon scheen nog steeds uitbundig. Om vier uur lagen we nog steeds niet vast. Dat gebeurde pas tegen half vijf. Om zes uur was het laag water, doch pas om half zeven was het nagenoeg droog, zodat er over de zeebodem kon worden gelopen. De tijd van het droog liggen kon mooi gebruikt worden om te wandelen, te rusten en te eten. Palaver was rond de ‘Hendrickje Stoffels’ op het droge Wad en er werd besloten naar Nes op Ameland te gaan ondanks de harde oostenwind van 7 tot 8 Bft.
Het water kwam pas om 20.00 uur en om 21.30 uur was iedereen los. Het was toen vrijwel donker als we het onverlichte Wad opvoeren. De vaart door de opening in de dam van Holwerd naar Ameland was best spannend in het donker en we moesten precies de vaargeul volgen. Er ontstonden enkele verschillende groepjes met hun eigen navigatie. Dit was geen probleem want met het opkomende water was het overal diep genoeg.
Vlak voor Ameland vergisten enkele schepen zich in de route naar de jachthaven en voeren te veel westelijk waardoor deze richting strand gingen, er bleek hier door een baggeraar een kabel gespannen te zijn die in het donker niet te zien was. Na overleg via de marifoon werd dit spannende moment gelukkig goed opgelost en om 22.45 uur was iedereen veilig binnen.. Het was een prachtige avond met een heldere sterrenhemel, waarop alle sterrenbeelden goed zichtbaar waren.

Het waaide alweer stevig. De verwachting was 5-6 Bft Oost en zonnig.
Om 09.30 palaver en om 10.00 uur voeren we weg met als doel Terschelling. Via het Molengat voeren we naar buiten en onder de droog liggende plaat door naar de Blauwe Balg. Bij de plaat lag een flink aantal zeehonden in twee groepen. Vervolgens zette iedereen zeil en ondanks de gereefde zeilen haalden de schepen een flinke snelheid door de stroom en de harde oostenwind. Aan boord van de Lemsteraak 11 meter werd 9,3 knoop gemeten op de Gps en gingen ze als de spreekwoordelijk brandweer. Vanaf het wantij naar de Oosterom. Aldaar een klein stukje over een betonde ondiepte bij de Noorderbalgen. Vlak voor de haven van West-Terschelling werden de zeilen binnengehaald en vervolgens doorgevaren tot helemaal achterin waar de jachthaven voor plezierjachten is. Om half drie meerden we aan.
In de haven werd het op sommige schepen gezellig en gezamenlijk geborreld.
De bemanning van de Lemsteraak ‘Beste Vaert’ is ’s avonds na de maaltijd nog lekker wezen wandelen langs de haven richting het ‘Groen strand’ waar café ‘De Walvis’ om de hoek ligt. Je kunt hier genieten van een glaasje en prachtig de zon zien ondergaan. Helaas schoof net voor de zonsondergang een wolk voor de zon waardoor het laatste gedeelte gemist werd. Als het dan vervolgens compleet donker is kun je tijdens de wandeling terug alle knipperende tonnen van de ‘Slenk’ volgen en ook de lichten van Harlingen en de vuurtoren van Vlieland goed zien.

Het was zonnig. De wind was een stuk afgenomen, schatting 3-4 Oost.
Om acht uur palaver en meteen daarna vertrek. Iedereen zette zeil en via het Schuitengat (oude route naar Terschelling) voeren we via de Vliestroom het Inschot in. De wind draaide naar zuidoost en daarom besloten we Harlingen aan bakboord te laten liggen. Halverwege het Inschot viel de wind helaas helemaal weg en na wat dobberen besloot iedereen om het laatste stukje op de motor naar de sluis van Kornwerderzand te varen. Om half twee konden we door de sluis. Het was een fantastisch gezicht om met 11 platbodems door de brug te gaan en de sluis in te varen. De “Brandende Liefde” was wat achtergebleven en moest wachten op de volgende schutting.
Direct ten zuiden van de sluis stond er meer wind uit het zuidwesten. Dus alle schepen weer zeil gezet en kruisten richting Hindeloopen. Jan Cees had besloten om vanuit Hindeloopen naar Workum te varen. Na een uurtje viel de wind weer weg.
De gehele vloot dreef door tot een uur of vijf met snelheden tussen 0,5 en 1,0 knoop. Vanwege het ontbreken van de rood/witte ondieptetonnetjes langs de Friese kust hadden sommige schepen nog even geoefend met ondieptes op het IJsselmeer.
De Schokker ‘Boreas’ had in Makkum een afspraak voor de volgende dag en nam via de marifoon van iedereen afscheid.
Doordat de temperatuur flink was gestegen was dat dobberen best wel aangenaam. Maar na enkele uren liep iedereen onder motor Hindeloopen aan, waar we rond zes uur afmeerden met 11 platbodems zodat de oude haven bijna vol was.
Mede door het mooie weer was de sfeer erg goed. Alle bemanningen zaten verdeeld over vier schepen en genoten van een hapje en een drankje. Om acht uur vielen er een paar spatjes regen, maar dat mocht geen naam hebben. Het was een stralende dag met een gezellig einde.

Het weer was omgeslagen. Dat merkten we in de haven nog niet zo erg, maar daarbuiten des te meer. Om negen uur voeren alle schepen uit naar Workum. Bijna alle schepen zetten nog even zeil bij op het IJsselmeer of voeren dit kleine stukje op de motor. Met windkracht 4-5 Zuidwest is dat goed te doen. Om de haven van Workum aan te lopen moest men zich echt aan de vaargeul houden. Daarbuiten is het erg ondiep.
Het schutten in Workum ging vanwege de sluisafmetingen in meerdere keren met 2 a 3 schepen per keer. Door Workum is het altijd erg leuk varen.
De Vrouwe Willemke, die al eerder was geschut, meldde via de marifoon dat er op het Heegermeer een stevige wind stond en zodoende legden de meeste schepen 2 reven in het grootzeil. Dat bleek een nuttig advies te zijn. Iedereen zeilde op eigen tempo terug naar Heeg waarbij enkele schepen elkaar troffen voor de lunch op een eiland in het Heegermeer. Ze lagen daar fraai beschut. Met een wind van 4-5 Bft uit het Zuidwesten ging het zeilen over het Heegermeer lekker snel en daarbij stond ook nog een lekker zonnetje. Tussen 16.00 en 17.00 uur kwam iedereen weer thuis in de haven van Heech by de Mar om schoon schip te maken.
Om half zes het laatste palaver met de bemanningsleden van alle schepen onder leiding van Jan Cees. Hij keek terug op een mooie zeilweek met goede zeilmogelijkheden en eigenlijk geen problemen. Hij klonk erg tevreden.
De opvarenden van de “Bolle” gaven een presentje aan Jan Cees voor al het nuttige werk dat hij voor ons allen had gedaan. Dat werd door iedereen gewaardeerd.

We kijken terug op een fantastische zeilweek met windstilte en wind tot 8 Bft.
We hebben 3 eilanden aangelopen en een spannende nachttocht gehad richting Ameland. De tocht is inderdaad zoals Jan Cees terecht al opmerkte zonder problemen verlopen.

Enkele reacties van meezeilers waren:
Lemsteraak Suydewinde: een hele fijne week gehad en een mooie ervaring. Indien het past gaan we graag volgend jaar weer mee.
Schokker Boreas: We kijken terug op een heerlijke vakantie, een prachtige tocht met grensverleggende ervaringen. Heech by de Mar bedankt.
Lemsteraak De Bolle: Voor ons was het de eerste keer wadvaren na een winterseizoen voorbereiding; certificaten marifoon en de Waddenzeecursus in Utrecht. Wij mochten met ons eigen schip meevaren met Heech bij de Mar, waar we jaren gehuurd hebben. Wij hebben op deze tocht veel geleerd en de bescherming van de groep als erg plezierig ervaren. De goede tips van Jan Cees zullen wij nog jaren koesteren en wij danken de familie Koekebakker van Heech bij de Mar dat wij dit avontuur mochten meemaken. Wij durven nu bij redelijke wind zelf het Wad op, dus de doelstelling is gehaald!
Marianne van der Linden: het was super en ik zal zorgen dat er volgend jaar weer een schip met opstappers komt want ik wil graag weer mee.
Lemsteraak Beste Vaert: fantastisch, helemaal super en tot volgend jaar;

Maar iedereen zei vastbesloten ‘tot volgend jaar want dan zijn we er zeker weer bij!’