De stand van de zon, de maan en de aarde ten opzichte van elkaar is de belangrijkste veroorzaker van het getij. Kort gezegd ontstaat er aan twee kanten van de aarde een verhoging van de waterstand. De aarde draait per dag één keer om haar as, waarbij we dus twee verhogingen (hoog waters) tegen komen. Als de zon en de maan in één lijn staan (met Volle Maan en Nieuwe Maan) wordt dit effect versterkt, het is dan springtij.
Zo lopen er allerlei ritmes door elkaar. Het getij herhaalt zich, maar is geen dag hetzelfde!

In het getijverloop zien we de volgende ritmes telkens terugkomen:

• Het is twee keer per dag hoogwater en laagwater
• Het ritme herhaalt zich dagelijks ongeveer 50 minuten later
• Het is twee keer per maand springtij en doodtij
• Met springtij is het op het de Waddenzee rond 12.00 uur hoogwater.

Met springtij  is het hoog water extra hoog en het laagwater extra laag. Het tegenovergestelde van springtij is ‘doodtij’. Het getij is dan minder extreem tussen hoog- en laagwater.
Op het Wad valt het springtij in de week na Volle Maan en Nieuwe Maan.
Een ideale periode om over ondiepten te varen en droog te vallen!

Springtij betekent ook een sterkere stroming: er moet meer water de Waddenzee in en uit. Het is dan nog belangrijker om de stroming gunstig mee te nemen in de tochtplanning.

Met hoogwater springtij lijkt het als of je ‘overal’ kunt varen.  Dat betekent dat je op plaatsen kan komen waar je de dagen daarna helemaal niet meer kunt varen. Dus hou een slag om de arm bij de navigatie: hoogwater springtij is géén goed moment om nieuwe vaargebieden te verkennen! Als je vastloopt kon het wel eens tot het volgende springtij duren voordat er weer genoeg water staat om vlot te komen….

Goede vaart.


Terug naar de overzichtspagina van de vaarcursus.


Tekst Marianne van der Linden
Foto Martin Koekebakker
Copyright Scheepswijs en Heech by de Mar B.V.